Kategoriler
Genel

Akıllı Telefon Nedir, Ne İşe Yarar ? Dünyadaki Akıllı Telefon Kullanım Oranları ve Türkiye’deki Durum

Geçtiğimiz günlerde sizlerle global uygulama marketlerinin 2011 yılına ilişkin performansları ile ilgili bir yazı paylaşmıştık. Akıllı telefon pazarının bir ekosistem pazarı haline dönüştüğünü ve yanlız başına bir cihaz ya da işletim sisteminin bir şey ifade etmediğini rakamlarla açıklamaya çalışmıştık. Bu yazımızda da akıllı telefon (smartphone) pazarının nasıl geliştiği ve 2011 Aralık itibari ile belli başlı ülkelerde ve dünyada dağılımın nasıl olduğu ile ilgili, her yerde kolaylıkla bulamayacağınız 🙂 bazı verileri paylaşacağız. Dünya verilerinden haraketle de ülkemizdeki akıllı telefon pazarına değinmeye çalışacağız.

Tüm bu verileri ve projeksiyonları değerlendirmeden önce, herkesin dilinde olan bu akıllı telefon’un ne olduğunu anlatmak ve sınırlarını çizmek gerekiyor galiba. Akıllı Telefon’un tanımı ile devam edelim.

Akıllı Telefon (Smartphone) Nedir ?

Yorum katmadan, internet’in ansiklopedisi olan wikipedia’daki akıllı telefon tanımına bir bakalım. Sıradan (temel telefon yetenekleri ile kısıtlı) telefon (feature phone)  ‘lara kıyasla daha ileri seviyede işlem yapma kapasitesi bulunan, gelişmiş bağlantı seçenekleri sunan ve üzerinde mobil uygulamaları çalıştırabildiğiniz gelişmiş mobil iletişim cihazlarına akıllı telefon denir.

Bu tanımı biraz açacak olursak :

  • GPS, WiFi, 3G, Bluetooth gibi gelişmiş bağlantı seçenekleri bulunan,
  • İyi bir mobil internet deneyimi sunan, yani bir masaüstü bilgisayar kadar olmasa da  internette iyi bir  gezinti deneyimi yaşayabileceğiniz,
  • Bir uygulama marketi bulunan ve üzerine çeşitli mobil uygulamalar yükleyebildiğiniz,
  • Üzerinde uygulama geliştirilebilen bir mobil işletim sistemine sahip olan,
  • Tercihen dokunmatik bir arayüze sahip olan,
  • Birden fazla uygulamayı aynı anda çalıştırabileceğiniz (göreceli olarak),

mobil cihazları akıllı telefon kategorisine koyabiliriz. Peki bu tanımdan yola çıkarak hangi cihazlar ya da hangi mobil işletim sistemine sahip olan cihazlar akıllı telefon kategorisine girer diye bakacak olursak :

  • Google Android 
  • Apple iOS 
  • Microsoft Windows Phone ve Windows Phone 7 
  • RIM Blackberry OS
  • Nokia Symbian, MeeGo 
  • Palm(?)

gibi işletim sistemi yüklü olan cihazları akıllı telefon kategorisinde düşünebiliriz.

İlk Akıllı Telefon Neydi ? 

Bilinenin aksine, ilk akıllı telefon özelliğine sahip olan cihaz, IBM tarafından 1992 yılında  üretilen ve BellSouth (daha sonraki ismi ile AT&T olan) satışa sunulan IBM Simon’dır. Simon, standart telefon işlevleri dışında takvim, adres defteri, e-posta uygulaması, note-pad (not defteri) olan, fax alışverişi yapabilen,  oyun oynayabildiğiniz ve dokumantik ekran ve stylus sayesinde arama yapabildiğiniz bir telefon idi. Özelliklere ve üretildiği yıla bakıldığında inanılmaz yetenekli bir cihaz Simon.

Yıllarca akıllı telefon piyasasının lideri olan Nokia (Apple ve Google bu piyasaya girene kadar 🙂 )’ın ilk akıllı telefonu ise Nokia 9000 (Communicator). Temel özellik olarak text bazlı internette gezinme olanağı sunan, QWERTY klavyesi bulunan, E-Posta kullanabildiğiniz ve GEOS V3.0 işletim sistemine sahip bir cihaz. Daha sonra Nokia bu seri ile (Communicator) oldukça büyük başarılara imza attı.

Evet Nokia… Yılların akıllı telefon üreticisi… Dünyada bu pazarın lideri… Ta ki Apple ve Google bu pazara girene dek…

2007 yılında Apple ilk iPhone cihazını Amerika’da lanse etti ve o tarihten bu yana Akıllı telefon ile ilgili tüm ezberler bozuldu. Klavyesiz, dokunmatik ekranlı, tek tuşlu, kullanıcı deneyiminin çok ön planda olduğu bir telefon girdi hayatımıza. Ardından Google bir şirket satınalması yaparak, 2008 yılında açık kaynak kodlu bir işletim sistemi olan Android’i duyurdu. Bugün birbirleri ile yarışan ve muhtemelen önümüzdeki yıllarda kalacak 3 mobil cihaz işletim sisteminden 2’si olan Apple ve Google birbiri ile tamamen zıt politikalar ile gelişmelerini çok hızlı olarak sürdürüyorlar.

Apple, kontrolü tümü ile kendisinde tutan, kendi kuralları olan, kendi donanımı üzerinde kendi işletim sistemini çalıştıran, doğrusunu söylemek gerekirse geldiğimiz bugüne kadar bu dünyanın kurallarını belirleyen ve kullanıcı deneyimini her şeyin önünde tutan bir yol çizerken, Google ise açık kaynak kodlu, tüm üreticilere işletim sistemini açan, çok sık sürüm yayınlayan ve Google servisleri dışında neredeyse en ince noktasına kadar herkese özelleştirme imkanı sunan , günlük cihaz aktivasyonunun 700 Milyona’a geldiği bir yolda  ilerliyor.

Hangisinin gittiği yol daha doğrudur tartışmasına bu yazıda girmeyi çok doğru bulmuyoruz açıkcası, çünkü bu konu gerçekten bir tez konusu kadar geniş ve bir o kadar da nereden baktığınıza göre değişkenlik gösteren bir konu 🙂

Yani özet olarak akıllı telefon dünyasındaki 1. ve 2.  yer şimdiden bu ikiliye ayrılmış durumda (işletim sistemleri açısından). Bütün mesele 3.nün kim olacağı 🙂 Burada da iki adayımız RIM BB ve Microsoft Windows Phone 7. RIM’in son zamanlarda ki ardı ardına gelen inanılmaz hataları, Microsoft’un ise daha öceki Windows Phone kötü tecrübesinden aldığı dersler ve agresif yaklaşımı Microsoft’u 3.lük koltuğuna daha da yakınlaştırıyor.

Nokia’nın durumu ise gerçekten en az Apple ve Google’ın tartışması kadar ayrı bir tez konusu ve bizce bir kaç yıl sonra işletme yüksek lisanslarında konu olarak anlatılacak. Çok çok kısaca özetlemek gerekirse (birazdan rakamlarda bunu gösterecek ama), Nokia’nın kafası inanılmaz karışık! Nokia OS (S40), Symbian, Maemo, MeeGo ve Windows Phone 7. Önce S40, Symbian, MeeGo’yu kapatacağız dedi, tek işletim sistemimiz WP 7 olacak dedi, sonra yok aslında bu işletim sistemlerine de devam edeceğiz dedi. Satışlar kötü gidiyor, Türkiye hariç! diğer tüm pazar payı lideri olduğu ülkelerde birer birer liderliğini kaybediyor… Nokia’nın bu stratejisi  en çok Microsoft’un işine yaradı doğrusu. Windows Phone 7’ye kendi adamış bir ciahz üreticisini arkasına almış oldu.

Nokia’nın kaybettiği pazarlarda ise Samsung küllerinden doğarmışcasına yükselişe geçiyor. Nokia’nın yaptığı hataya düşmeyen Samsung, Android ve Bada’ya odaklandı. Akıllı telefon segmentinde Android’e, giriş seviyesi ya da temel (feature phone) telefon segmentinde ise kendi geliştirdiği işletim sistemi olan Bada işletim sistemi ile devam ediyor. Bir yandan da Bada’yı akıllı telefon işletim sistemine taşımak için ciddi olarak efor sarfediyor. Bu akıllı stratejinin arkasında, Google’ın ileriki yıllarda Android stratejisinde olası bir değişikliğe gitmesi durumunda  zor durumda kalmama fikri yatıyor. Yani Bada Samsung’un B Planı olarak geliştirilmeye devam ediliyor. En son lanse edilen Bada 2.0 platformu, akıllı telefon platformunda olması gereken her şeye sahip ve akıllı telefon işletim sistemi olma yönünde çok hızla ilerliyor.

Bu kadar genel kültür bilgisinden sonra şimdi rakamlarla dünya akıllı telefon pazarındaki duruma bir bakalım. Öncelikle satış rakamlarına bir bakalım. 2011’in 3. Çeyreğinde telefon üreticisi kırılımında tüm dünyadaki akıllı telefon satışlarına baktığımızda Samsung Android işletim sistemi ile liderliğe oturmuş durumda.

 

Samsung bu birinciliğindeki temel faktörler: Android stratejisi, başarılı Galaxy serisi cihazları ve çok geniş cihaz portföyü. Bu değişim bir yılda nasıl değişmiş diye baktığımızda ise üreticilerin nereden nereye geldiğini açıkca görmek mümkün :

Samsung son bir yılda pazardaki satış payını %9.3’ten %23.8’e çıkarırken (%14.5 artırırken), Nokia %32.7’den %14.4’e düşürmüş ( %18.3’lük bir düşüş).

 

Bu üretici pazarındaki değişimi işletim sistemi pazarı açısından incelediğimizde ise 2009 3.Çeyrek ve 2011 2.Çeyrek verilerini karşılaştırabiliriz.

Yaklaşık 2 yılda Android işletim sistemi pazar payını %3’ten %43’e çıkarırken, Symbian ise %45’den %22’ye düşürmüş durumda. Bunlar satış rakamları yanlız unutmayalım. Mevcut pazar payını göstermiyor.

Peki dünya üzerindenki tüm akıllı telefonların oranlarına bakalım (Aralık’11 itibari ile). Bu değerler dünyaca ünlü ve eski Nokia yöneticilerinden olan Tomi Ahonen’in Tomi Ahonen Almanac 2012 yazısından alınmıştır.

Tüm dünyada Aralık 2011 itibari ile kullanılan akıllı telefon üreticileri pazarında, Nokia bu kadar hızlı düşüşe rağmen %25 ile lider. Fakat bu liderlik her gün düşen satış rakamları ile daha ne kadar gider bilemiyoruz :

 

Yine Aralık 2011 itibari ile tüm dünyada kullanılan akıllı telefon işletim sistemleri pazarına baktığımızda ise Android bu kadar yıllık geçmişi olan Symbian işletim sistemini yakalamış durumda :

 

Peki tüm dünyada temel telefonlara göre akıllı telefon kullanımı ne durumda ?  Burada da VisionMobile’ın 2011 raporundan aldığımız değerelere bakacağız :

Tüm dünyadaki Akıllı telefon’ların oranı %27. Çok yüksek bir oran sayılmamakla birlikte akıllı telefon kullanımı her geçen yıl artıyor. Kuzey Amerika ve Avrupa’da akıllı telefon oranları %50’lere yaklaşırken, Asya, Orta doğu ve Güney Amerika’da ise akıllı telefon oranları %20’nin altında kalıyor.

Tomi Ahonen Almanac 2012’deki değerlere göre ( ki bu değerler Google, Ipsos ve Netsize’dan alınmış verilerin bir harmanlaması olmuş) akıllı telefon kullanımlarına ülke bazında baktığımızda ise ilginç bir tablo önümüze çıkıyor :

Gördüğünüz gibi ülkemizdeki akıllı telefon oranı %13. Yani daha gidecek çok yolumuz var ve bu pazarda ciddi bir büyüme potansiyeli var.

Ülkemizdeki duruma bakıldığında, Türkiye Nokia’nın pazar lideri olarak kaldığı ender marketlerden biri. Nokia hala pazarda neredeyse %60‘a yakın bir yer tutuyor (Akıllı Telefon + Feature Phone). Akıllı telefon pazarının ise yine %60’dan fazlası Nokia Symbian telefonlar. Kabaca bir hesapla, Android telefonların tüm akıllı telefonlar arasındaki payı %10 civarında. Android işletim sistemi Amerika’daki kadar olmasa da ülkemizde de yükselen ve artık bilinen bir işletim sistemi halini aldı. Burada özellikle GSM operatörlerinin Android’in sağladığı avantajları kullanarak kendi markalı cihazlarını üretmesinin büyük etkisi var. GSM operatörlerinin bu kararı nedeni ile artık çok daha uygun fiyata akıllı telefonlar almak mümkün.

Peki neden Nokia’nın pazar bayı bu kadar yüksek ülkemizde ? Bunun çeşitli nedenleri var ama en baskın nedenlerin başında Nokia’nın marka bilinirliğinin ve marka değerinin ülkemizde yüksek olması. Bir de Türk insanının marka düşkünlüğü bunun içine girince doğal olarak Nokia pazarda iyi bir konuma sahip oluyor ve liderliğini koruyor. Mobil internet paketi olmayan, hayatında mobil uygulama kullanmamış fakat sırf iPhone kullanıyorum demek için 1.800 lira verip Apple iPhone kullananların olduğu ilginç bir ülke bizim ülkemiz 🙂 Apple iPhone kötü anlamında söylemiyoruz, fakat Apple iPhone cihazı internet kullanmadıktan sonra, içerisinde fark yaratan uygulamaları kullanmadıktan sonra neden kullanılır başka bir açıklaması yok bunun 🙂

Yazı biraz uzun oldu farkındayız, sizleri de cok sıkmadan yazımıza burada son veriyoruz. Tüm dünyada kullanımı gittikçe artan Android’in ülkemizde de hızla artışını sürdürmesi dileği ile diyip yazımızı bitirelim 🙂

Sağlıcakla kalın…

 

“Akıllı Telefon Nedir, Ne İşe Yarar ? Dünyadaki Akıllı Telefon Kullanım Oranları ve Türkiye’deki Durum” için 3 yanıt

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir